؟ سوال (۴۱)

با سلام، لطفا سعی بین صفا و مروه را توضیح دهید.

? پاسخ :

علیک السلام و رحمت الله ؛

سعی ــ یا همان آمدن و رفتن ــ میان کوه صفا و مروه که از ارکان حج می‌باشد سنت است بعد از طواف و نماز طواف و لمس حجر الاسود انجام شود.

شرط صحت و درست بودن "سَعی" سه چیز است :

❶ : باید سعی از صفا شروع شود،
(( عن جابر رض: في صفة حج النبي ﷺ ... ثم رجع الی الركن فاستلمه، ثم خرج من الباب الی الصفا، فقرا : [ان الصفا و المروة من شعائر الله ــ ابدٶوا بما بدا الله به ــ فبدا بالصفا] ـ رواه مسلم ))

( سپس پیامبر ﷺ به سوی حجرالاسود برگشت و آن را لمس کرد، بعد از درب به سوی صفا خارج شد و آیه‌ی [ان الصفا و المروة من شعائر الله ] را خواند و فرمود : از جایی شروع کنید که خداوند در این آیه شروع نموده است، پس پیامبر ﷺ از صفا شروع به سعی نمود )

❷ : واجب است هفت بار بصورت کامل، رفت و آمد انجام شود و رفتنش از صفا به مروه یک بار و برگشتنش از مروه به صفا یک بار دیگر محسوب میشود.

ــ سعی صفا و مروه، در هوا، بر زمین، با پیاده، سواری و بصورت حمل شده صحیح است.
ــ واجب است در هر بار ، به تمامی به صفا و مروه برسد یعنی اگر از رسیدن به آنها تنها یک گام بماند، سعی او صحیح نخواهد بود

❸ : واجب است بعد از طواف الافاضه‌ی رکن حج یا طواف رکن عمره، و یا بعد از طواف القدوم ، سعی میان صفا و مروه انجام شود یعنی اگر قبل از طواف، سعی انجام داده شود مشمول سعی نخواهد شد و صحیح نخواهد بود.
[ عن ابن عمر رض : قدم النبي ﷺ مكة فطاف بالبیت ثم صلی ركعتین ثم سعی بین الصفا و المروة سبعا ] رواه الشیخان
( پیامبر ﷺ به مکه آمد و طواف بیت را انجام داد و سپس دو رکعت نماز خواند و بعد از آن هفت بار، در میان صفا و مروه آمد و رفت نمود )

← ذکر چند نکته :

ــ اگر طواف صحیح نبوده باشد، سعی هم صحیح نبوده و مشمول نخواهد شد ، یعنی واجب است دوباره طواف صحیح انجام دهد و سپس سعی را تکرار کند.

ــ اگر فردی بعد از طواف القدوم ،سعی را انجام داد باید به شیوه‌ای صورت بگیرد که ایستادن عرفات، در میان طواف القدوم و سعی قرار نگیرد یعنی اگر بعد از طواف القدوم سعی را انجام نداد و به عرفات رفت، واجب است بعد از طوف الافاضه ، سعی را انجام دهد و کسی که بعداز طواف القدوم سعی را به درستی انجام دهد، تکرار آن بعد از طواف الافاضه، سنت نخواهد بود.

WWW.SDINI.COM

ــ سنت است در هر بار به مقدار قامت یک مرد از صفا و مروه بالا برود و رو به بیت الله کرده و این دعا و اذکار را بخواند :
[ اللّهُ اَکْبَرْ. اللّهُ اَکْبَرْ. اللّهُ اَکْبَرْ. وَ لِلّهِ الحَمْدُ، اللهُ اکبرُ علی ما هَدانا وَ الحمدُللهِ علی ما اولانا ، لا اِلهَ اِلّا اللّهُ وحدَهُ لاشریکَ لَهُ ، له الملک و له الحمد، یحیی ویمیت بیده الخیر و هو علی کل شیئ قدیر ، لا اِلهَ الّا اللهُ وَحدَهُ ، اَنجَزَ وَعْدَهُ، وَ نَصَرَ عَبْدَهُ وَ هَزَمَ الاَحْزابَ وَحْدَهُ. ] رواه مسلم و النسائی

ــ امام نووی رحمه‌الله میفرماید : [ اذکار و ادعیه مذکور، دو بار و سه بار تکرار شود ]

ــ هرگاه اذکار و ادعیه را بر صفا تمام کرد، پایین می‌آید و به سوی مروه میرود و هرگاه آنها را بر روی مروه تمام کرد به سوی صفا میرود و این عمل تا پایان هفت بار سعی، انجام میشود.

ــ برای همه سنت است در میان صفا و مروه در هر هفت بار سعی، ذکر زیر را بخوانند : [ ربِّ اغفِر و ارحَم و تجاوَزْ عمَّا تعلَمُ ، انَّکَ انتَ الاعزُّ الاکرمُ ، اللهمَّ ربَّنا آتنا في الدُّنیا حسنةً و في الآخرة حسنة و قِنا عذابَ النَّار ] و نیز تلاوت قرآن سنت است.

ــ سنت است در ابتدای سعی و آخر آن به صورت معمولی راه برود و مرد در وسط سعی‌اش با شتاب و به صورت دَو حرکت کند.
مكانِ رفتن به صورت معمولی و رفتنِ بصورت شتاب، معروف بوده و با میل سبز رنگ تعیین و مشخص شده است. رفتن با شتاب برای زنان سنت نیست ولی هر دو نوع رفتن برای مردان در هر هفت بار رفتن و برگشتن سنت است.

ــ سنت است هفت دورِ سعی به دنبال هم باشد یعنی فاصله انداختن میان آنها درست است و نیز اگر سعی بدون وضو یا همراه با نجاست انجام شود باز صحیح خواهد بود.

ــ سنت است سعی بدون فاصله و به دنبال طواف و نماز آن ، انجام شود یعنی اگر در بین طواف و سعی چند روز فاصله بیافتد، سعی صحیح خواهد بود.

? @soal_dini ?
? sdini.com ?